نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد گروه زبان و ادبیات عربى دانشگاه اصفهان.

چکیده

پیدایش گونه‌های جدید ادبی از یک­سو و نگرش‌های زبان‌شناختی به ادبیات از سوی دیگر ضرورت بازنگری در آموزه‌های بلاغت سنتی را محسوس‌تر کرد و درنهایت به نقد جدیِ ساختار و محتوای بلاغت قدیم و بازنگاری یا نونگاری آن­ها و پدید آمدن بلاغت جدید انجامید. از جملۀ ده‌ها اثری که به زبان عربی در این باره نگاشته شده کتاب البلاغة الجدیدة (تنظیرٌ لبلاغة البیان و التبیین) تألیف محمد خاقانی است. مقالۀ پیشِ رو به پیشنهاد گروه زبان و ادبیات عربیِ شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با روش سنتیِ نقد کتاب به بررسی شکلی و محتوایی این کتاب پرداخته، و درنهایت در پذیرش ِآن به­منزلۀ کتابی درسی تردید جدی وارد کرده است.

کلیدواژه‌ها

ابن ذریل، ع. (2000). النص والأسلوبیة بین النظریة والتطبیق. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
بوعافیة، م. ع. (2015). البلاغة العربیة فی ضوء البلاغة الجدیدة من خلال مشروع محمد العمری. مذکرة الماجستیر. جامعة سطیف.
خاقانی أصفهانی، م. (1396). البلاغة الجدیدة (تنظیر لبلاغة البیان والتبیین). تهران: سمت.
خفاجی، م. ع. م.، و شرف، ع.ع. (1992). البلاغة العربیة بین التقلید والتجدید. بیروت: دارالجیل.
الدایة، ف. (1985). علم الدلالة العربی، النظریة والتطبیق. دمشق: دارالفکر.
الدهری، ا. (2010). الحجاج وبناء الخطاب فی ضوء البلاغة الجدیدة. المغرب: الدار البیضاء.
صونیة، ا. ا.، و لیلة، ع. (2017). البلاغة الجدیدة وتحلیل الخطاب، دراسة نقدیة الإسهامات محمد العمری. مذکرة الماجستیر. جامعة عبدالرحمان میرة.
الطلبة، م.س.م. م. (2008). الحجاج فی البلاغة المعاصرة. بیروت: دارالکتاب الجدید المتحدة.
عبدالمجید، ج. (1999). بلاغة النص. القاهرة: دار غریب.
العمری، م. (2012). البلاغة الجدیدة بین التخییل والتداول. المغرب: أفریقیا الشرق.
العمری، م. (2010). البلاغة العربیة أصولها وامتداداتها. المغرب: أفریقیا الشرق.
 ناصف، م. (1992). اللغة و البلاغة والمیلاد الجدید. الکویت: دار سعاد الصباح.