نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام نور

چکیده

نقد ساختاری و محتوایی کتابهای آموزشی، یکی از برجسته‌ترین فعالیت های علمی است که گذشته از آگاهی‌بخشی و گشودن راه بر پژوهشهای کاربردی، نویسندگان را به تألیف بر اساس موازین دقیق علمی سوق می‌دهد. کتاب « ادبیات داستانی قدیم عربی، گونه‌شناسی و تحلیل عناصر داستانی » اثر خلیل پروینی و هومن ناظمیان از جمله کتابهایی است که با تأکید بر گونه‌شناسی و تحلیل عناصر داستان‌پردازی در نمونه‌های داستانی، سیر تحول ادبیات داستانی را در ادبیات قدیم عربی بررسی می‌نماید. پژوهش حاضر با روشی تحلیلی و با هدف توسعه پژوهش در حوزه نقد کتب دانشگاهی بر آن است تا با معرفی این‌کتاب و نقد ساختاری و محتوایی آن، گذشته از ترغیب نویسندگان به غنی‌تر نمودن مباحث کتاب، در مسیر پویایی و توسعه پژوهش در حوزه نقد کتب دانشگاهی گامی تازه بردارد. با توجه به رویکرد آموزشی کتاب، در صورت رفع کاستی‌های موجود، می‌توان از آن به‌عنوان منبعی کمک آموزشی در دانشگاهها، در دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

آل‌داوود، علی (1390)، «چند نکته درباب نقد»، کتاب ماه کلیات (ماه‌نامۀ تخصصی اطلاع‌رسانی و نقد و بررسی کتاب در حوزة اطلاعات، ارتباطات و دانش‌شناسی، ویژه‌نامۀ نقد و بررسی کتاب)، 5 (167).
ایرانی، ناصر (1380)، هنر رمان، تهران: آبانگاه.
پراین، لارنس (1365)، تأملی دیگر درباب داستان، ترجمۀ محسن سلیمانی، تهران: حوزۀ هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
پروینی، خلیل و هومن ناظمیان (1396)، ادبیات داستانی قدیم عربی (گونه‌شناسی و تحلیل عناصر داستانی)، تهران: سمت.
پک، جان و مارتین کویل (1395)، روش مطالعۀ ادبیات و نقد‌نویسی، ترجمۀ سرورالسادات جواهریان، تهران: قطره.
حسن مرادی، نرگس (1388)، تحلیل محتوای کتاب درسی، تهران: آییژ.
حقیقی، ابراهیم (۱۳۷۸)، «گرافیک؛ لباسی برازنده برای کتاب»، کتاب ماه (ویژۀ هفتمین دورۀ هفتۀ کتاب)، تهران.
دقیقیان، شیرین‌دخت (1371)، منشأ شخصیت در ادبیات داستانی و پژوهشی در نقش پروتوتیپ‌ها در آفرینش ادبی، تهران: نویسنده.
ذاکری، مصطفی (1388)، اصول، نتایج، و گونه‌های نقد (مجموعۀ مقالاتی در حوزۀ مبانی نظری نقد به‌قلم گروهی از نویسندگان)، گردآوری علی اوجبی، دفتر اول، تهران: خانۀ کتاب.
رضی، احمد (1388)، «شاخص‌های ارزیابی و نقد کتاب‌های درسی دانشگاهی»، مجلۀ پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، دورۀ 24، ش 21.
شعبانی، حسن (1385)، مهارت‌های آموزشی (روش‌ها و فنون تدریس)، تهران: سمت.
کاردن، جی. ای. (1386)، فرهنگ ادبیات و نقد، ترجمۀ کاظم فیروزوند، تهران: شادگان.
کریپندروف، کلاوس (1390)، تحلیل محتوا (مبانی روش‌شناسی)، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: نی.
کنی، دبلیو. پ. (بی‌تا)، چگونه ادبیات داستانی را تحلیل کنیم، ترجمۀ مهرداد ترابی‌نژاد، محمد حنیف، تهران: زیبا.
ملکی، حسن (1385)، نقد کتاب درسی: تعریف و معیارها؛ مبانی و معیارهای نقد کتاب درسی دانشگاه،تهران: سخن.
میرصادقی، جمال (1366)، ادبیات داستانی، تهران: شفا.
نجفی، ابوالحسن (1385)، مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی، تهران: نیلوفر.
نجم، محمدیوسف (1974)، فن القصه، بیروت: دارالثقافه.
نیکلس، هاوارد (1377)، راه‌نمای عملی برنامه‌ریزی درسی، ترجمۀ داریوش دهقان،تهران: قدیانی.
یارمحمدیان، محمدحسین (1386)، اصول برنامه‌ریزی درسی، تهران: یادوارۀ کتاب.
یونسی، ابراهیم (1351)، هنر داستان‌نویسی، تهران: امیرکبیر.
 
Peh W C. G. and Ng K. H. (2010), “Effective Medical Writing”, Writing a Book Review, Singapore Medical Journal, 51(9).