نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه عربی دانشگاه اصفهان،
چکیده
خوانشِ نقدی در عرصههای گوناگون، میزان کارایی و تأثیرگذاری متن مورد بررسی را برای مخاطب هویدا میسازد و ویژگیهای مثبت و منفی متن را تبیین میکند، زیرا نگرش نقادانه، خاستگاهی سازنده است که خللهای موجود، کاستیها و کمبودها را نشان میدهد. موضوع نقد ادبی در سرزمین اندلس، کمتر مورد توجه ناقدان و تحلیلگران ادبی بوده است. شاید دلیل این مسئله، اطلاعات اندک و کاستی منابع نقدی انتشاریافته در این برهۀ ادبی است تا تصویر شفاف و روشنی از آن در ذهن پژوهشگر، نقش ببندد. ازجمله آثاری که تاریخچۀ نقد ادبی در این دوران را مورد بررسی قرار داده، کتاب تاریخ النقد الأدبی فی الأندلس اثر محمد رضوان الدایة، استاد دانشگاه دمشق است. چون این اثر، در عرصۀ بررسی وضعیت نقد ادبی در دورۀ اندلس پیشگام بوده است، و با وجود نگارش تألیفات فراختر و دقیقتر، در خورِ نقد و بررسی است، برآنیم با تکیه بر روش تحلیلی ـ توصیفی و با استناد به نمونههایی از اثر، به ارزیابی کتاب بپردازیم. در روند پژوهش به این نتیجه رسیدیم که استفاده از منابع معتبر و دست اول و گاهی آثار خطی، تفصیل موضوع و بیان تاریخچۀ نقد ادبی و نظریات و و رویکردهای نقدی این دوران، از نقاط قوت این اثر محسوب میشود. توجه نکردن به گزینش یک روش تحقیق علمی صحیح و نداشتن ایجاز، اشکالات شکلی، اشتباهات تایپی و نگارشی از نقاط ضعف این اثر است. این اثر تنها به تاریخچۀ نقد ادبی در این دوره و اشاره به نظریات و دیدگاههای ادیبان و ناقدان از لابهلای آثار نقدی و بلاغی آنان بسنده کرده و به لایههای ژرفتر مسئله، رخنه نکرده است.
کلیدواژه‌ها
)