نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران.
2 دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران.
چکیده
در میان منابع شعر عربی با جُنگ‌ها و مجموعههای متعددی روبهرو هستیم که هر کدام با اسلوب خاص خود از قرنهای اولیۀ اسلام تا دوران معاصر سعی در گردآوری اشعار داشته‌اند. این گنجینه‌های ادبی تعیین‌کنندۀ هویت فرهنگی و تمدنی ملت‌ها هستند و در اهمیت آنها همین بس که بنای تمدن کنونی جز با احیای این میراث در قالب جمع‌آوری، بازخوانی و ارزیابی ممکن نخواهد بود. کتاب سیری در شعر عربی تألیف و تدوین حبیبالله عباسی در صدد است تا منتخبی از دیوان الشعر العربی ادونیس را تدوین کند و تصویری دقیق و جامع از اشعار دورۀ جاهلی تا سقوط بغداد بهدست دهد و سیر تحول آن را برای مخاطبان فارسی‌زبان ترسیم کند. ویژگی منحصربهفرد این منتخب، ارزیابی متفاوت از اشعار عربی است، بهگونهای که تنها معیار گزینش اشعار، بُعد ابداعی و هنری آنهاست و به دیگر عواملی چون محتوای سیاسی یا ایدئولوژیک توجه نشده است. گفتار پیشرو در نظر دارد با خوانشی تحلیلی ـ انتقادی ضمن معرفی کتاب به ارزیابی شکلی و محتوایی این کتاب بپردازد و موارد قوت و ضعف آن را بیان کند. نتایج نشان می‌دهد مهم‌ترین موارد ضعف کتاب در بخش شکلی شامل عدم چینش صحیح ابیات، عدم رعایت رسمالخط عربی و در برخی موارد عدم معادل‌سازی صحیح است؛ همچنان که ضعف در مسئلهمندی کتاب، عدم جامعیت در بررسی عوامل مؤثر در تحول شعر عربی، عدم استناد کافی به منابع و مستندات مربوط در این زمینه، نداشتن جمعبندی و نتیجهگیری، عدم ارتباط طولی و انسجام برخی از فصل‌های کتاب و نداشتن رویکرد تحلیلی از مهم‌ترین موارد ضعف محتوایی آن بهشمار می‌رود.
کلیدواژه‌ها
)