نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان

چکیده

نقد و بررسی انتقادی تولیدات علمی، و یادآوری موارد قوت و ضعف آن­ها، رشد و ارتقای کیفی آثار علمی را به دنبال خواهد داشت. رسیدن به کمال مطلوب در نگارش علمی، پس از نقدهای صریح و سازنده میسر است. در این نوشتار کتاب شکوه متنبیأثر موسی اسوار، که دربردارندۀ ترجمه و شرح فارسی 55 قصیدۀ مشهور متنبی است، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، نقد و بررسی شده است.
نتایج به­دست آمده از بررسی این کتاب نشان می­دهد که کتاب حاضر دارای موارد قوت شکلی و محتوایی فراوانی ازقبیل صحافی زیبا و حروف­نگاری حرفه­ای، دقت در تایپ و املای کلمات، انتخاب عنوان زیبا و الهام­بخش، و مهم­تر از همه مهارت فراوان در فهم معنای ابیات عربی، است. اما مهم­ترین نقص­های شکلی و محتوایی این کتاب عبارت­اند از: فقدان طراحی جلد، نوشتن عنوان کتاب و عنوان­های مباحث در پایین تمامی صفحات کتاب به جای بالای صفحات، فقدان مقدمۀ روشمند در آغاز کتاب، آشفتگی در تنظیم بخش­های اصلی کتاب که به جدایی و فاصله بین دو بخش ترجمه قصاید و شرح آن­ها منجر شده است، فقدان ارجاعات و استنادات و درنتیجه عدم ذکر منابع تحقیق و ترجمه، و مهم­تر از همه کاربرد فراوان واژه­ها و عبارات مبهم و نامأنوس عربی فارسی.

کلیدواژه‌ها

 آل بویه، ع. (1392) چالش­های ترجمۀ شعر عربی به فارسی. پژوهش­های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، 7، 13ـ 40.
ابوالمعالى، ن. (1373). ترجمة کلیله و دمنه. تصحیح و توضیح م. مینوى. تهران: چاپخانۀ سپهر.
أبوسلیمان، ع. (1387). روش تحقیق علمى به زبان عربى و منابع پژوهش­هاى عربى و تاریخى. ترجمۀ م.ب. حسینى و م. طوسى. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
بی­نا (1399). موسی اسوار. وب­سایت فرهنگستان زبان فارسی. تاریخ بازدید: 20/10/1399. https://apll.ir/1397/08/05.
بیهقى، ا. (1376). تاریخ بیهقى. تصحیح و تعلیق م. دانش­پژوه. تهران: هیرمند.
حری، ع.، و شاهبداغی، ا. (1385). شیوه­های استناد در نگارش­های علمی: رهنمودهای بین­المللی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
خاکى، غ.ر. (1386). روش تحقیق : با رویکردى به پایان­نامه­نویسى. تهران: بازتاب.
خورشیدى، ع.، غندالى ش.، و موفق، ف. (1378). روش­هاى پژوهش در علوم رفتارى. تهران: نوین.
دلاور، ع. (1385). روش­هاى تحقیق در روان­شناسى و علوم تربیتى. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
سنو، أ. (2001). محاضرات فی منهجیّة البحث. بیروت، جامعة القدّیس یوسف، معهد الآداب الشرقیّة.
شلبی، أ. (1974). کیف تکتب بحثاً أو رسالة. القاهرة: مکتبة النهضة المصریّة.
صابرى، ع. (1384). المنهج الصحیح فی کتابة البحث الأدبی. تهران: شرح.
ضیف، ش. (1972). البحث الأدبی: طبیعته، مناهجه، أصوله، مصادره. القاهرة: دارالمعارف.
العکبری، أ. (1956). التبیان فی شرح الدیوان المتنبّی. تصیحیح م. السقّا و ا. الإبیاری و ع. شلبی. القاهرة: مطبعة مصطفى الحلبی و أولاده.
فاتحی­نژاد، ع. (1392) نقد و بررسی ترجمه و تحلیل دیوان متنبی اثر علیرضا منوچهریان. مجلۀ کتاب ماه ادبیات، 74، 60ـ 65.
فرامرز قراملکى، ا. (1385). روش­شناسی مطالعات دینى. مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
فیروزیان، م. (1389). بررسی تطبیقی سه ترجمه از سروده­های متنبّی. کتاب ماه ادبیات، 41، 89ـ 99.
محمدی، س. (1399). موسی اسوار. تاریخ بازدید: 17/07/1399 https://www.magiran.com/article/1451242.
مشکین­فام، ب. (1386). البحث الأدبی؛ مناهجه و مصادره. تهران: سمت.
معروف، ی. (1380). فنّ ترجمه. تهران و کرمانشاه: انتشارات سمت و انتشارات دانشگاه رازی.
نادرى، ع.، و سیف نراقى، م. (1372). روش­هاى تحقیق در علوم انسانى. تهران: بدر.
نظامی‌‌ عروضی‌ سمرقندی، ا. (1388). چهار مقاله. تصحیح م. قزوینی. به اهتمام م. معین. تهران: صدای معاصر.
الواحدی، أ. (1861). شرح دیوان المتنبّی. تصحیح و فهرسة ف. دیتریصی. بیروت: دارصادر.
وراوینى، س. (1363). مرزبان­نامه. تصحیح و تعلیق م. روشن. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتى.