ابوالحسن امین مقدسی؛ مهدیه قیصری
دوره 1، شماره 2 ، دی 1399، ، صفحه 45-73
چکیده
در میان منابع شعر عربی با جُنگها و مجموعههای متعددی روبهرو هستیم که هر کدام با اسلوب خاص خود از قرنهای اولیۀ اسلام تا دوران معاصر سعی در گردآوری اشعار داشتهاند. این گنجینههای ادبی تعیینکنندۀ هویت فرهنگی و تمدنی ملتها هستند و در اهمیت آنها همین بس که بنای تمدن کنونی جز با احیای این میراث در قالب جمعآوری، بازخوانی ...
بیشتر
در میان منابع شعر عربی با جُنگها و مجموعههای متعددی روبهرو هستیم که هر کدام با اسلوب خاص خود از قرنهای اولیۀ اسلام تا دوران معاصر سعی در گردآوری اشعار داشتهاند. این گنجینههای ادبی تعیینکنندۀ هویت فرهنگی و تمدنی ملتها هستند و در اهمیت آنها همین بس که بنای تمدن کنونی جز با احیای این میراث در قالب جمعآوری، بازخوانی و ارزیابی ممکن نخواهد بود. کتاب سیری در شعر عربی تألیف و تدوین حبیبالله عباسی در صدد است تا منتخبی از دیوان الشعر العربی ادونیس را تدوین کند و تصویری دقیق و جامع از اشعار دورۀ جاهلی تا سقوط بغداد بهدست دهد و سیر تحول آن را برای مخاطبان فارسیزبان ترسیم کند. ویژگی منحصربهفرد این منتخب، ارزیابی متفاوت از اشعار عربی است، بهگونهای که تنها معیار گزینش اشعار، بُعد ابداعی و هنری آنهاست و به دیگر عواملی چون محتوای سیاسی یا ایدئولوژیک توجه نشده است. گفتار پیشرو در نظر دارد با خوانشی تحلیلی ـ انتقادی ضمن معرفی کتاب به ارزیابی شکلی و محتوایی این کتاب بپردازد و موارد قوت و ضعف آن را بیان کند. نتایج نشان میدهد مهمترین موارد ضعف کتاب در بخش شکلی شامل عدم چینش صحیح ابیات، عدم رعایت رسمالخط عربی و در برخی موارد عدم معادلسازی صحیح است؛ همچنان که ضعف در مسئلهمندی کتاب، عدم جامعیت در بررسی عوامل مؤثر در تحول شعر عربی، عدم استناد کافی به منابع و مستندات مربوط در این زمینه، نداشتن جمعبندی و نتیجهگیری، عدم ارتباط طولی و انسجام برخی از فصلهای کتاب و نداشتن رویکرد تحلیلی از مهمترین موارد ضعف محتوایی آن بهشمار میرود.
عبدالحسین فقهی؛ محمد رضا غفاری
دوره 1، شماره 2 ، دی 1399، ، صفحه 167-189
چکیده
در رابطه با شعر و ادبیات عصر عباسی، نقدها و تحلیلهای متعددی به رشتۀ تحریر درآمده است. کتاب فی الشعر العباسی، تحلیل وتذوق، اثر ابراهیم عوض، ناقد و ادیب مصری است که میکوشد با زبانی ساده و به دور از تکلف و اصطلاحات پیچیدۀ نقدی، برجستهترین قصاید ادب عباسی را برای مخاطب قابل فهم سازد و با رویکرد فرمالیستی، جنبههای زیباییشناسی ...
بیشتر
در رابطه با شعر و ادبیات عصر عباسی، نقدها و تحلیلهای متعددی به رشتۀ تحریر درآمده است. کتاب فی الشعر العباسی، تحلیل وتذوق، اثر ابراهیم عوض، ناقد و ادیب مصری است که میکوشد با زبانی ساده و به دور از تکلف و اصطلاحات پیچیدۀ نقدی، برجستهترین قصاید ادب عباسی را برای مخاطب قابل فهم سازد و با رویکرد فرمالیستی، جنبههای زیباییشناسی آن را تبیین کند. پژوهش حاضر با معرفی جایگاه و هدف این کتاب، آن را در شکل و محتوا، مورد نقد و ارزیابی قرار میدهد. از مزایای کتاب میتوان به جنبۀ کاربردی آن، تناسب طرح جلد با موضوع، انتخاب شاهکارهای دورۀ عباسی، و غلبۀ تحلیل و تحقیق بر تقلید و جمعآوری اشاره کرد. نداشتن مقدمۀ مناسب و کافی، نداشتن نتیجه، نداشتن فهرست منابع و عدم توجه به همۀ مبانی نقد زیباشناسی و تطبیق آنها بر قصاید، از مهمترین اشکالات کتاب است. درمجموع اثر حاضر بهدلیل ویژگی کاربردی خود میتواند بهعنوان دو واحد درسی برای دانشجویان رشتۀ زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی ارشد بهعنوان درس «نقد و تحلیل زیباییشناسی شعر عباسی» تدریس شود.