ارزیابی ساختاری مقاله‌های حوزة ادبیات عربی در نشریۀ ادبیات پایداری

حسین کیانی؛ زینب انصاری

دوره 1، شماره 2 ، دی 1399، ، صفحه 191-211

چکیده
  هدف این پژوهش ارزیابی ساختاری مقاله­های حوزۀ ادبیات عربی نشریۀ ادبیات پایداری است. روش پژوهش تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) است که داده­های کیفی پس از جمع­آوری از طریق پرسش­نامه و با آمار توصیفی و نرم­افزار اکسل به داده­های کمی تبدیل شده­اند. جامعۀ آماری این پژوهش مقاله­های نشریۀ ادبیات پایداری در حوزۀ ادبیات عربی ...  بیشتر

طلائع المقارنة فی الأدب العربی الحدیث در ترازوی نقد

سید فضل اله میرقادری

دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1400، ، صفحه 195-218

چکیده
  ادبیات تطبیقی از شاخه‌های نقد ادبی است. همۀ آثاری را که تاکنون در این عرصه منتشر شده است می­‌توان به­طور کلی به چهار دسته تقسیم کرد: دستۀ نخست، آثاری که مربوط به نظریه‌پردازی در این عرصه است؛ دستۀ دوم، آثاری است که نگارنده عملاً به تطبیق بین مباحثی در ادبیات زبانی با زبان دیگر می­پردازد؛ و دستۀ سوم، آثاری است که پژوهشگر اثر خویش ...  بیشتر

تحلیل انتقادی کتاب «المرجع فی تدریس اللغة العربیة» نوشته سامی الدهان

عسکر علی کرمی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 191-212

چکیده
  همواره شیوه‌های نوینی در بهینه‌سازی و ارائه روش‌های علمی نوین بمنظور بهبود کیفیت آموزش زبان ارائه ‌شده ‌است. کتاب پیش رو با کنکاشی در آموزش زبان عربی قصد ارائه شیوه نوینی دارد، اما سؤال اینجاست که نقاط مثبت و کاستی‌های رویکرد این کتاب و گفتمان غالب بر آن چیست؟ با بررسی و تحلیل انتقادی نظام‌مند کتاب «المرجع فی تدریس اللغة العربیة» ...  بیشتر

بررسی دو کتاب مختارات من النصوص الأدبیة فی العصر العباسی الثانی و المنتخب من نظم العصر العباسی و نثره (2)

سیدرضا میراحمدی

دوره 1، شماره 2 ، دی 1399، ، صفحه 213-236

چکیده
  کتاب‌هایی که در یک موضوع نگاشته می‌شود گاهی این سؤال را درپی دارد که با وجود بودن یکی، فایدة بعدی چیست؟ آیا نقص یا خللی نویسندة دوم را بر آن داشته که دست به نگارش جدیدی بزند یا حتی فراتر از آن با وجود بودن تألیفات فراوانی در متون منتخب، که گاهی با شرح و تحلیل همراه است، چه سودی به‌بار می‌آورد؟ دو کتاب موردنقد در یک سال نگاشته شده و ...  بیشتر

تحلیل ساختاری شعر جاهلی از دیدگاه کمال ابودیب

هومن ناظمیان

دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1400، ، صفحه 219-240

چکیده
  رویکرد ساختارگرایی در مطالعات ادبی ازجمله رویکردهایی است که در طول یک قرن اخیر به‌شدت مورد توجه صاحبنظران و ناقدان قرار گرفته و سعی شده است بسیاری از آثار ادبی بر این اساس تحلیل و بررسی شود.  کتاب الرؤی المقنعة؛ نحو منهج بنیوی فی دراسة الشعر الجاهلی یکی از آثار ارزندۀ ناقد برجستۀ معاصر عرب، کمال ابودیب است. او تلاش کرده در این کتاب، ...  بیشتر

ارزیابی انتقادی کتاب «موسوعة الشعراء العرب المعاصرین» نجیب بعینی

فرامرز میرزایی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 215-228

چکیده
  گردآوری متن آموزشی مناسب از شعر معاصر عرب کار طاقت فرسائی است، زیرا باید گرایش‌های گوناگون شعری، گستردگی جغرافیایی و تاریخی، کثرت رخدادهای شعری و فراوانی شاعران بزرگ را در شعر معاصر عرب نشان دهد. همچنین، باتوجه به نقش تربیتی رشته‌های ادبیات، لازم است که جنبه تربیتی این متون هم مد نظر باشد. کتاب «موسوعة الشعراء العرب المعاصرین(دراسات ...  بیشتر

بررسی و نقد کتاب ملامح الأدب فی العصرالعبّاسی الأوّل

حسین میرزائی نیا

دوره 1، شماره 2 ، دی 1399، ، صفحه 237-258

چکیده
  نگارش کتاب درسی و آموزشی از یک­سو به دانش، تخصص و تجربۀ نویسنده و از سوی دیگر نیازمند رعایت معیارهایی است که چنین کتابی باید داشته باشد. بنابراین کتابی که با هدف ویژۀ آموزش در دانشگاه تدوین می‌شود باید به محک نقد درآید تا قصد و هدف نویسنده ارزیابی شود. این مقاله درپی آن است تا کتاب ملامح الأدب فی العصر العبّاسی الأول نوشتۀ عبدالهادی ...  بیشتر

نقدی بر کتابی نقدی (بررسی انتقادی کتاب فی النقد الأدبی اثر عبدالعزیز عتیق)

فاروق نعمتی

دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1400، ، صفحه 241-258

چکیده
  یکی از چالش‌برانگیزترین درس‌های رشتة زبان و ادبیات عربی، درس نقد ادبی است. این درس که سابقه­ای دیرین در دانشگاه­های ایران دارد، منابع و کتاب­های متعددی برای آموزش آن تعریف شده است. یکی از منابع مهم عربی در این زمینه، کتاب فی النقد الأدبی (1972م) اثرِ نویسندة معاصر لبنانی، عبدالعزیز عتیق است. این کتاب از قدیم­ترین کتاب‌های عربی ...  بیشتر

نقد کتاب «تأریخ الأدب فی عصر الانحطاط (العصران المملوکی والعثمانی)»

ابراهیم نامداری

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 231-240

چکیده
  یکی از دوره های پر فراز و نشیب تاریخ عربی اسلامی دوره مملوکی و عثمانی است؛ دوره‌ای که به ناحقّ انحطاط و افول ادبیات عربی نامیده شده با این‌که سرشار از تألیفات عدیده‌ای است که بر غنای ادبیات عربی اسلامی افزوده است، از جمله کتاب‌هایی که در رابطه با تاریخ ادبیات این دوره نوشته شده است کتاب «تأریخ الأدب فی عصر الانحطاط (العصران المملوکی ...  بیشتر

نقد و بررسی کتاب مناهج البحث الأدبی اثر یوسف خُلَیف

زهره ناعمی

دوره 1، شماره 2 ، دی 1399، ، صفحه 259-281

چکیده
  هر پژوهش علمی از روش یا مجموعه‌ای از روش­ها تبعیت کند. کتاب مناهج البحث الأدبی اثر یوسف خُلَیف در زمرۀ آثاری است که در حوزۀ روش‌های تحقیق و شیوۀ تدوین اثری علمی نوشته شده ‌است. مقالۀ حاضر در صدد است با روش توصیفی ـ انتقادی، این کتاب را از نظر شکلی و محتوایی مورد نقد قرار ‌دهد. با توجه به علاقۀ نگارنده به مباحث روش‌شناسی در پژوهش‌های ...  بیشتر

تحلیل انتقادی کتاب الأدب والنصوص لغیر الناطقین بالعربیة

معصومه نعمتی قزوینی

دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1400، ، صفحه 259-279

چکیده
  کتاب الأدب و النصوص لغیر الناطقین بالعربیة نوشتۀ حسن خمیس الملیجی، کتابی درسی است که با هدف آموزش متون نظم و نثر عربی در سطح پیشرفته برای فراگیران غیرعرب‌زبان، طراحی و تدوین شده است. مقالۀ حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با توجه به معیارهای ویژۀ نقد کتب درسی، به ارزیابی و نقد کتاب مذکور پرداخته تا از این رهگذر، ضمن بیان ویژگی­های شکلی ...  بیشتر